Luật Bảo hiểm y tế sửa đổi, bổ sung một số điều, được Quốc hội thông qua tháng 11/2024, chính thức có hiệu lực từ ngày 01/7/2025 với nhiều điểm đổi mới, tạo bước chuyển mạnh mẽ trong khám, chữa bệnh và bảo đảm an sinh xã hội. Những thay đổi này không chỉ góp phần giảm gánh nặng chi phí cho người bệnh mà còn thúc đẩy công bằng trong tiếp cận dịch vụ y tế, nhất là với người dân ở vùng sâu, vùng xa.

Xóa bỏ “rào cản địa giới hành chính” trong khám chữa bệnh

Một trong những điểm nổi bật của Luật BHYT sửa đổi là người tham gia BHYT được khám chữa bệnh tại bất kỳ cơ sở nào trên toàn quốc, không bị giới hạn bởi địa giới hành chính như trước đây. Việc xóa bỏ yêu cầu “giấy chuyển tuyến” đối với nhiều trường hợp giúp người bệnh chủ động hơn khi lựa chọn nơi khám chữa bệnh phù hợp.

Người tham gia BHYT được hưởng 100% mức bảo hiểm trong các tình huống sau: khám chữa bệnh tại cơ sở đăng ký ban đầu hoặc nội trú tại cơ sở cấp cơ bản; khám chữa bệnh tại bất kỳ cơ sở bảo hiểm cấp cơ bản, cấp chuyên sâu trước ngày 1/1/2025 đã được cơ quan có thẩm quyền xác định là tuyến huyện.

Đặc biệt, với 62 loại bệnh hiếm, bệnh hiểm nghèo như ung thư, rối loạn chuyển hóa, kháng thuốc chống lao…, người bệnh được đến thẳng các cơ sở y tế chuyên sâu tuyến trung ương và vẫn được hưởng đầy đủ quyền lợi bảo hiểm y tế mà không cần giấy chuyển viện.

Chi trả BHYT cho khám chữa bệnh từ xa, tại nhà

Lần đầu tiên, BHYT chính thức thanh toán cho các dịch vụ khám chữa bệnh từ xa, khám tại nhà, y học gia đình, phục hồi chức năng, khám thai định kỳ, sinh con… Điều này mở ra cơ hội chăm sóc sức khỏe thuận tiện hơn, đặc biệt cho người già, người bệnh mãn tính hoặc người dân ở vùng sâu, vùng xa.

Quỹ BHYT cũng chi trả chi phí vận chuyển người bệnh giữa các tuyến điều trị, mở rộng so với quy định cũ chỉ áp dụng cho chuyển tuyến từ huyện lên tuyến trên. Trẻ dưới 18 tuổi được thanh toán chi phí điều trị lác và tật khúc xạ của mắt, thay vì chỉ dưới 6 tuổi như trước.

Gỡ vướng thiếu thuốc, vật tư – BHYT vẫn đảm bảo chi trả

Luật sửa đổi cho phép các cơ sở y tế điều chuyển thuốc, thiết bị y tế giữa các bệnh viện để phục vụ điều trị, trong bối cảnh một số bệnh viện tuyến cuối gặp khó khăn về cung ứng. Quỹ BHYT vẫn chi trả đầy đủ chi phí điều trị trong những trường hợp này, giúp tránh gián đoạn quá trình điều trị cho người bệnh.

Tăng cường quản lý, xử lý nghiêm hành vi vi phạm

Để bảo vệ quyền lợi người tham gia và bảo đảm tính bền vững của Quỹ BHYT, Luật sửa đổi quy định rõ ràng hơn về trách nhiệm, nghĩa vụ đóng BHYT. Người sử dụng lao động hoặc cá nhân có hành vi trốn đóng, chậm đóng sẽ bị xử lý nghiêm: phải nộp đủ số tiền và chịu lãi suất phạt 0,03% mỗi ngày. Tùy mức độ vi phạm, có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.

Tăng chi cho khám chữa bệnh – Giảm chi phí từ túi người dân

Theo quy định mới, tỷ lệ phân bổ chi phí khám chữa bệnh từ Quỹ BHYT được nâng lên 92%, trong khi giảm chi phí cho bộ máy và dành tối thiểu 4% cho quỹ dự phòng. Bên cạnh đó, thời gian giám định, thanh quyết toán chi phí khám chữa bệnh cũng được rút ngắn nhằm tránh tình trạng chậm trễ kéo dài.

Đẩy mạnh công nghệ số, quản lý hiệu quả Quỹ BHYT

Luật sửa đổi bổ sung trách nhiệm cho Bộ Y tế trong cập nhật thường xuyên phác đồ điều trị, thúc đẩy liên thông dữ liệu và kết quả cận lâm sàng giữa các cơ sở khám chữa bệnh. Việc cấp thẻ bảo hiểm y tế điện tử và kiểm toán hàng năm cũng được quy định cụ thể nhằm tăng cường minh bạch và hiệu quả sử dụng quỹ.

Hướng tới bao phủ BHYT toàn dân

Theo thống kê, đến năm 2023, tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế toàn quốc đã đạt 93,35%. Với những đổi mới toàn diện có hiệu lực từ 01/7/2025, Luật BHYT sửa đổi kỳ vọng sẽ tiếp tục nâng cao tỷ lệ tham gia, từng bước giảm tỷ lệ chi trực tiếp từ tiền túi người bệnh và củng cố hệ thống y tế công bằng, chất lượng.

Bệnh viện Phổi Nghệ An khuyến khích người dân trên địa bàn tham gia bảo hiểm y tế đầy đủ để được chăm sóc sức khỏe hiệu quả và tận hưởng tối đa các quyền lợi theo quy định mới./.